Quran ina mengi ya kusema kuhusu uhusiano kati ya Allah, Adam, Malaika na Shetani. Kwa hakika, baadhi ya yale ambayo Quran inasema kuhusu watu hawa au vyombo vinazua msururu wa maswali na maoni. Hivi ndivyo hasa Sura 2:30-38 ambayo tutanukuu hapa chini.
Na Mola wako Mlezi alipo waambia Malaika: Hakika! Ninakaribia kumweka Khalifa katika ardhi, wakasema: Je! Utaweka humo atakaye dhulumu humo na kumwaga damu, na sisi tunakusifu na kukutakasa? Akasema: Hakika mimi nayajua msiyo yajua. Na akamfundisha Adam majina yote, kisha akawaonyesha Malaika, akawaambia: Niambieni majina yao ikiwa mnasema kweli. Wakasema: Utukufu! Sisi hatuna ilimu ila yale uliyotufundisha. Hakika! Hakika Wewe ndiye Mjuzi, Mwenye hikima. Akasema: Ewe Adam! Waambie majina yao, na alipo waambia majina yao, akasema: Je! Na ninajua mnayo yatangaza na mnayo yaficha. Na tulipo waambia Malaika: Msujudieni Adam, wakamsujudia isipokuwa Iblis. Alisitasita kwa kiburi, na hivyo akawa kafiri. Na tukasema: Ewe Adam! Kaa wewe na mkeo katika Pepo, na kuleni humo mpendapo. lakini msiukaribie mti huu msije mkawa madhalimu. Lakini Shet'ani aliwakengeusha humo na akawatoa katika hali (ya furaha) waliyokuwamo. na Tukasema: Jiangukieni nyinyi kwa nyinyi! Duniani patakuwa na makao na riziki kwa muda. Kisha Adam akapokea maneno kutoka kwa Mola wake Mlezi, naye akamkubalia toba. Hakika! Yeye ni Mwenye kupokea toba, Mwenye kurehemu. Tukasema: Shukeni nyote kutoka hapa; lakini kwa yakini unakujieni uwongofu kutoka kwangu. na watakao fuata uwongofu wangu haitakuwa khofu juu yao wala hawatahuzunika. S. 2:30-38 Pickthall
Kifungu hapo juu kinaleta maswali kadhaa. Kwanza, malaika walijuaje hali ya mwanadamu ingekuwa kabla ya kuumbwa kwake? Walipata wapi wazo kwamba mwanadamu angekuwa kiumbe mwenye jeuri? Nani aliwaambia? Maandiko hayasemi chochote kuhusu Mwenyezi Mungu kuwapa kipande hiki cha habari. Je, malaika wanajua yote?
Pili, Mwenyezi Mungu anamfundisha Adam kwa siri majina ambayo hayakutajwa ili kuwanyamazisha Malaika kwa kumlalamikia mwanadamu. Je! haikuwa haki kwa Mwenyezi Mungu kumfundisha Adam majina haya na kisha akawapa changamoto Malaika kufanya vivyo hivyo? Je, Mwenyezi Mungu hana budi kutumia hadaa na uwongo ili kujitetea dhidi ya tuhuma zilizoletwa dhidi ya Adam na Malaika (mashtaka ambayo yaligeuka kuwa sahihi)? Je, si dhahiri kwamba Adam angekuwa mjinga kama vile Malaika walivyokuwa katika mambo haya kama si Mwenyezi Mungu akimfundisha? Ni uthibitisho wa aina gani huu kuona kwamba Adam alijua tu majina haya kwa sababu Mwenyezi Mungu alimfundisha, ambapo Malaika walikuwa wajinga kwa sababu Mwenyezi Mungu hakuwafundisha mambo haya?
Na jinsi gani kutaja vitu kunahalalisha kuumbwa kwa mwanadamu licha ya uovu na jeuri yote atakayofanya? Kwani, ikiwa kuna thamani ya hali ya juu ndani ya wanadamu inayohalalisha uumbaji wao, licha ya tabia zao za jeuri na za dhambi, basi inapaswa kusemwa kwa njia iliyo wazi badala ya kutumia hila za udanganyifu ambazo hazionyeshi ukuu wa wanadamu. Mwenyezi Mungu angeweza kufundisha majina hayo kwa yeyote yule. Kitendo hiki cha kumfundisha mwanadamu kutaja vitu vyote hakitoi sababu tosha hata kidogo kwa nini wanadamu waumbwe licha ya kwamba watamwaga damu. Mwenyezi Mungu angaliweza kuwafundisha Malaika majina hayo, kisha mtu angeyajua (kama hilo ndilo lengo), bila ya kumwaga damu. Kwa hivyo ni nini uhakika wa hadithi, kwa kweli?
Tatu, baada ya kutumia hadaa kuwanyamazisha Malaika basi Mwenyezi Mungu anaendelea kuwaamrisha Malaika kumwabudu mtu huyo. Amri hii ya kuabudu bila shaka ilikuwa ni matokeo ya yule mtu aliyewatunuku kwa kuyataja mambo ambayo Mwenyezi Mungu alimfundisha yeye binafsi. Kwa hiyo tunahitaji kuuliza, kwa nini kuwafanya malaika wamwabudu Adam kwa kuweza kutaja vitu ambavyo hawakuweza kuvitaja ilhali mtu huyo alijua tu majina haya kutokana na kwamba Mwenyezi Mungu amemfundisha? Na kwa nini Mwenyezi Mungu anawaamrisha wamsujudie Adam kiumbe, hali ni haramu kabisa kufanya hivyo katika Uislamu? Ikiwa inajadiliwa kuwa sijda hiyo iliashiria heshima na sio ibada basi kwa nini vitendo hivyo vya heshima vimeharamishwa katika Uislamu leo? Ni dhahiri kwamba Mwenyezi Mungu, tofauti na Mungu wa kweli wa Biblia Takatifu, daima anabadili mawazo na amri zake kadiri muda unavyosonga.
Nne, Ibilisi au Shetani analaumiwa kwa kutomuabudu Adam ingawa amri ilitolewa kwa Malaika. Kwa mujibu wa Quran, Ibilisi si malaika, bali anasemekana kuwa ni jini:
Na tulipo waambia Malaika: Msujudieni Adam; basi wakainama isipo kuwa Iblis. alikuwa miongoni mwa majini, na akafanya upotovu dhidi ya amri ya Mola wake Mlezi. Je! mnamchukua yeye na dhuria wake kuwa marafiki zenu bila Mimi, na wao ni adui kwenu? Ni ubaya ulioje huo kubadilishana kwa madhalimu! S. 18:50 Shakiri
Marehemu Maulana Muhammad Ali aliandika katika tafsiri yake ya Quran:
50a. Iblisi ni miongoni mwa majini au pepo wachafu, hivyo ni kosa kumchukulia kuwa ni Malaika au roho nzuri. Roho ya uovu daima ni ya kuasi, na ni dhidi ya hili kwamba mwanadamu anaonywa, ili aweze kupinga kila mwelekeo mbaya. (Chanzo; sisitiza msisitizo wetu)
Kwa nini basi Mwenyezi Mungu amlaumu Ibilisi kwa kutotii amri iliyoelekezwa kwa Malaika na sio kwa majini? Muislamu afuataye anadhani ana jibu:
18. IBLIS - MALAIKA AU JINN?
Swali:
Qur’an katika sehemu kadhaa inasema kwamba Ibilisi alikuwa ni malaika, lakini katika Surah Kahf inasema kwamba Ibilisi alikuwa ni Jini. Je, huku si kupingana katika Qur’an?
Jibu:
1. Matukio ya Ibilisi na Malaika waliotajwa katika Qur’an
Hadithi ya Adam na Ibilisi imetajwa ndani ya Qur’an katika sehemu mbali mbali ambamo Allah (swt) anasema, “Tuliwaambia Malaika wamsujudieni Adam, wakasujudu; sivyo Iblisi”.
Hii imetajwa katika:
Surah Al Baqarah sura ya 2 aya ya 43
Surah Al ‘Araf sura ya 7 aya ya 17
Surah Al Hijr sura ya 15 aya ya 28-31
Surah Al Isra sura ya 17 aya ya 61
Surah Ta Ha sura ya 20 aya ya 116
Surah Sad sura ya 38 aya ya 71-74
Lakini katika Surah Al-Kahf sura ya 18 aya ya 50 Qur’an inasema:
"Hakika tuliwaambia Malaika: "Msujudieni Adam." Wakainama isipo kuwa Ibilisi alikuwa miongoni mwa Majini.
[Qur’ani 18:50].
2. Utawala wa Kiarabu wa Tagleeb
Tafsiri ya Kiingereza ya sehemu ya kwanza ya Aya ‘Tuliwaambia Malaika wamsujudieni Adam: wakasujudu isipokuwa Iblis’, inatupa dhana kuwa Ibilisi alikuwa ni Malaika. Qur’an iliteremshwa kwa Kiarabu. Katika sarufi ya Kiarabu kuna kanuni inayojulikana kama Tagleeb, kulingana na ambayo, ikiwa wengi hushughulikiwa, hata wachache hujumuishwa. Ikiwa kwa mfano, ninahutubia darasa lenye wanafunzi 100 ambao 99 ni wavulana na mmoja ni msichana, na nikisema kwa Kiarabu kwamba wavulana wasimame, ni pamoja na msichana pia. Sihitaji kumtaja tofauti.
Vile vile katika Qur’an, Mwenyezi Mungu alipozungumza na Malaika, hata Ibilisi alikuwepo, lakini haitakiwi atajwe peke yake. Kwa hiyo kwa mujibu wa sentensi hiyo Ibilisi anaweza kuwa ni Malaika au asiwe Malaika, lakini tumekuja kujua kutokana na Sura Al Kahf sura ya 18 aya ya 50 kwamba Ibilisi alikuwa Jini. Hakuna mahali ambapo Qur’an inasema Iblis alikuwa malaika. Kwa hiyo hakuna mgongano katika Qur’an.
Ili kuonyesha kwa nini maelezo haya ya dharula yanalazimishwa na ni dhaifu sana, hebu tuchukue mlinganisho wake sawa na tuubadilishe kidogo. Ikiwa kwa mfano, ninahutubia darasa moja lenye wanafunzi 100 ambao 99 ni wavulana na mmoja ni msichana, na ikawa kwamba kuna wazazi pia wapo na watoto wao, na nasema kwa Kiarabu kwamba wavulana wote wasimame na. lakini hakuna hata mmoja wa wazazi anayesimama, siwezi kuwawajibisha kihalali kwani sikuwa nikizungumza nao moja kwa moja. Tuchukulie pia kwamba katika darasa hili, mkuu wa shule na makamu mkuu walikuwepo na hawakusimama baada ya kuwaambia wavulana wainuke kwenye viti vyao. Je, ninaweza kuwawajibisha kwa njia halali kwa kushindwa kutii maagizo yangu? Bila shaka si, kwa vile hawaingii chini ya jamii ya wavulana, wala hawaingii chini ya jamii ya wanafunzi wa darasa. Ikiwa ningetaka wazazi na maafisa wa shule wasimame ningehitaji kuwataja haswa.
Njia pekee ambayo mfano wa Naik unaweza kutumika kama mlinganisho sahihi ni kama tungechukulia kuwa Iblis ni wa kundi moja la kuwa kama lile la malaika. Ni dhahiri kwamba msichana katika mlinganisho wa Naik yuko chini ya kategoria ile ile ya jumla ya wanafunzi wenzake na watoto, kwa hivyo rejeleo la wavulana linaweza kumjumuisha kwa vile neno wavulana halitazingatia jinsia katika kesi hii. (Lakini hata hiyo ingebidi ichukuliwe kutokana na muktadha ambamo neno hili linatumika kwani unaweza kuwa na darasa ambalo linaundwa na wavulana kabisa). Kutajwa kwa wavulana katika muktadha huu kungekuwa taarifa ya jumla inayorejelea kundi linalojumuisha watoto wadogo na wanashule wenzao. Kwa hivyo neno hilo litajumuisha watu wote ambao watakuwa chini ya kitengo hicho, bila kujali jinsia.
Lakini hakuna chochote ndani ya Quran kinachoonyesha kwamba majini wako katika kundi moja la viumbe kama malaika, au kwamba wana asili moja. Kwa hakika, Waislamu wanaona katika maandiko yafuatayo kukanusha kwamba majini ni malaika kwa vile wanaamini kwamba vifungu hivi kwa namna fulani vinaonyesha kwamba waliumbwa kutoka kwa vipengele tofauti na kwamba malaika wanasemekana kamwe kutotii ambapo majini wanaweza kweli kama watachagua:
Kwa Mwenyezi Mungu vinainamia vilivyomo mbinguni, na kila kiumbe kinachotambaa katika ardhi, na Malaika. Hawakuwa na kiburi; wanamkhofu Mola wao Mlezi aliye juu yao, na wanafanya wanayoamrishwa. S. 16:49-50
Enyi mlio amini! jiokoeni nafsi zenu na ahali zenu na moto ambao kuni zake ni watu na mawe; juu yake wapo Malaika wakali na wenye nguvu, HAWAMUASI Mwenyezi Mungu katika Anayowaamrisha, na wanafanya wanayoamrishwa. S. 66:6 Shakiri
Na siku atakapo wakusanya wote: Enyi makundi ya majini! ulichukua sehemu kubwa ya wanadamu. Na marafiki zao katika watu watasema: Mola wetu Mlezi! baadhi yetu tuliwanufaisha wengine na tumefikia muda wetu uliotuwekea. Atasema: Moto ndio makaazi yenu, dumu humo, isipokuwa apendavyo Mwenyezi Mungu. Hakika Mola wako Mlezi ni Mwenye hikima, Mjuzi. Na hivi ndivyo tunavyo wafanya baadhi ya madhalimu kuwa wafanya urafiki na wengine kwa yale waliyokuwa wakiyachuma. Enyi makundi ya majini na watu! Je! hawakukujieni Mitume miongoni mwenu wakikupeni Ishara zangu na kukuonyeni mkutano wa siku yenu hii? Watasema: Tunajishuhudia wenyewe; na maisha ya dunia yakawadanganya, na watajishuhudia nafsi zao kwamba walikuwa makafiri. S. 6:128-130
Na hakika tumeiumbia Jahannamu majini wengi na watu. wana nyoyo lakini hawafahamu kwayo, na wana macho lakini hawaoni kwayo, na wana masikio lakini hawasikii kwayo; wao ni kama ng'ombe, bali wamo katika upotofu mbaya zaidi. hawa ndio walioghafilika. S. 7:179
Siku hiyo hataulizwa mtu wala jini juu ya dhambi yake. S. 55:39
{Kumbuka: Ili kuona tatizo la dai kwamba malaika hawatii tafadhali soma karatasi zifuatazo: [1], [2], [3], [4].}
Tatizo moja kuu la msimamo wa Waislamu ni kwamba ingawa kuna marejeo yanayozungumzia majini kuumbwa kutokana na moto:
Na majini tuliwaumba hapo kabla kwa moto mkubwa. S. 15:27
Na majini amewaumba kwa moto usio na moshi. S. 55:15
Quran iko kimya kabisa juu ya uumbaji wa Malaika, yaani, kama wameumbwa kutokana na kitu kingine kutoka kwa majini na kwa hiyo ni kundi tofauti la viumbe au kama wote wameumbwa kutokana na nyenzo moja. Bado, ni imani ya wanazuoni wengi, ikiwa si wengi zaidi, kwamba malaika na majini ni viumbe tofauti.
Pia, kuna hali ambapo sehemu tu ya darasa inapaswa kusimama. Hebu fikiria kuna wavulana 30 na wasichana kumi katika darasa. Mwalimu anasema kwamba wavulana wote wanapaswa kusimama. Je, anamaanisha wanafunzi wote basi? Au labda alimaanisha wavulana tu na sio wasichana? K.m. kwa sababu wavulana wanapaswa kuondoka chumbani ili kuhudhuria darasa la ufundi wa magari ili kujifunza jinsi ya kutengeneza magari huku wasichana wakibaki chumbani kwa ajili ya kujifunza kusuka, au kitu cha namna hiyo. Kwa hivyo, sio sheria, kwa kweli, lakini muktadha ambao huamua maana.
Sasa kama Quran ilisema tu kwamba Mwenyezi Mungu aliwaamuru viumbe wa mbinguni, au wakazi wa mbinguni kumwabudu Adam basi hiyo ingekuwa hadithi tofauti. Kurejelewa kwa wakaaji wa mbinguni kungetia ndani Ibilisi, akidhania bila shaka kwamba tukio hilo lilitokea mbinguni na kwamba alikuwa kiumbe wa mbinguni kinyume na yule wa duniani. (Hatua hii ya mwisho si ya lazima kwa vile angeweza kupaa mbinguni baada ya kuumbwa duniani. Kwani, kuna uwezekano sawa kwamba Iblis, ingawa ni jini, ni kiumbe cha ardhini kwa vile majini wanasemekana kuwa duniani sio katika ardhi. mbinguni.)
Ili kusaidia zaidi kuendesha hatua hii nyumbani hapa kuna kielelezo kingine. Tuseme mbinguni kulikuwa na malaika, majini, wanadamu na wanyama wakati Mwenyezi Mungu alipochagua kumpwekesha mtu mmoja, Adam, kwa heshima na baraka maalum. Tuseme Mwenyezi Mungu ameamuru kwamba Malaika wote wamsujudie Adam, wanafanya hivyo, lakini hakuna hata mmoja katika wanadamu, majini au wanyama anayefanya hivyo. Je, Mwenyezi Mungu angeweza kuwalaumu kwa kushindwa kusujudu mbele ya Adam pamoja na ukweli kwamba hakuwahi kubainisha kundi lolote kati ya haya mengine kama alivyofanya na Malaika? Jibu la wazi ni, bila shaka.
Kwa hali ilivyo, hoja ya Naik ni dhaifu sana na haishawishi. Dk. Naik anafanya tu uwongo wa mlinganisho wa uwongo katika hatua hii.
Tano, kifungu hicho kinasema kuwa Adam/Mwanadamu alitakiwa kuwa makamu/makamu wa Mwenyezi Mungu duniani, huku Aya nyengine zikisema kuwa aliumbwa kwa udongo, udongo, udongo n.k.
Hakika! Mfano wa Isa kwa Mwenyezi Mungu ni kama mfano wa Adam. Alimuumba kwa udongo, kisha akamwambia: Kuwa! na yuko. S. 3:59
Tumemuumba mtu kwa udongo unaotoa sauti, kutokana na udongo ulio tiwa umbo. S. 15:26
Miongoni mwa ishara zake ni kuwa amekuumbeni kwa udongo. S. 30:20
Kisha Adamu na mkewe waliambiwa waingie kwenye bustani pamoja, ambayo inaweza kumaanisha kwamba bustani hii ilikuwa mahali fulani juu ya ardhi. Bado Sura 2:36 inapendekeza vinginevyo:
Kisha Shet'ani akawateleza kutoka Peponi na akawatoa katika hali waliyokuwamo. Tukasema: "Shukeni nyote (enyi watu) kwa uadui baina yenu. Katika ardhi patakuwa makazi yenu na riziki yenu kwa muda. Y. Ali
Kifungu kilicho hapo juu kinaonekana kuweka Bustani mbinguni juu tangu Adamu na Hawa wanasemekana kwenda chini kukaa duniani. Kama Yusuf Ali alivyobainisha kuhusu Sura 2:35:
Je, Bustani ya Edeni ilikuwa mahali hapa duniani? Ni wazi sivyo. Kwa maana katika mstari wa 36 hapa chini, ilikuwa baada ya Anguko kwamba hukumu ilitamkwa: "Dunia patakuwa makao yako." Kabla ya Anguko, lazima tufikirie Mwanadamu kuwa katika hali nyingine kabisa ya uchangamfu, kutokuwa na hatia, uaminifu, maisha ya kiroho na kukataa uadui, ukosefu wa imani, na uovu wote. Labda Wakati na Nafasi pia hazikuwepo, na Bustani ni ya kisitiari na vile vile mti. Ule mti uliokatazwa haukuwa mti wa ujuzi kwani mwanadamu alipewa katika hali hiyo kamilifu ujuzi kamili kuliko alionao sasa (ii. 31): ulikuwa ni mti wa Uovu, ambao alikatazwa sio tu kuula, bali hata kuukaribia. . (Ali, The Qur’an: Text, Translation and Commentary [Tahrike Tarsile Qur’an, Inc., Elmhurst NY, Paperback edition], uk. 25, fn. 50)
Maulana Muhammad Ali alikubaliana naye:
35a. Bustani inayozungumziwa katika mstari huu ilikuwa juu ya ardhi hii, kama ilivyokuwa juu ya ardhi ambapo mwanadamu aliwekwa. Hakika haikuwa Pepo wanayoiendea watu baada ya kufa, wala hawatatolewa humo kamwe (15:48).
Lakini hii inatuacha na tatizo la Adamu kuumbwa kwa udongo, vumbi n.k akiwa mbinguni. Je, tunapaswa kudhani kwamba mbingu, ulimwengu wa kiroho, ina mambo haya yote ya kimwili?
Sasa mtu anaweza kupendekeza kwamba ingawa Adamu na Hawa waliumbwa duniani, hatimaye walipaa mbinguni juu kukaa katika bustani. Hii inaonekana kuungwa mkono na Sura 2:35 kwani inasema:
Na tukasema: Ewe Adam! Kaa wewe na mkeo katika Pepo, na kuleni humo riziki popote mpendapo, wala msiukaribie mti huu, basi utakuwa miongoni mwa madhalimu. Shakir
Amri ya kukaa katika Bustani inaweza kudhania (lakini si lazima iwe hivyo) kwamba mwanzoni Adamu na Hawa walikuwa mahali pengine. Kwa hivyo, Muislamu anaweza kudhani kwamba baada ya Mwenyezi Mungu kuwaumba juu ya ardhi na juu ya ardhi, kisha akawaweka katika Pepo ya mbinguni. (Lakini kama tulivyoonyesha hapo juu, kuwa mahali pengine haimaanishi mahali pengine mbali na dunia. Wangeweza kuumbwa katika eneo tofauti la kidunia na lile la Bustani ya kimwili, ya kidunia).
Ufafanuzi huo hapo juu bado unatuacha na tatizo la kueleza ni kwa nini Adam alikuwa mbinguni wakati alipoumbwa kuishi duniani kama makamu wa Mwenyezi Mungu. Hakuumbwa kuishi mbinguni (angalau sio mwanzoni kwani Quran inasema kwamba hatimaye waumini wote wa kweli wataishia Peponi). Kwa hiyo tena, kwa nini Adamu alikuwa mbinguni wakati Mwenyezi Mungu alikuwa amemuumba mahsusi ili akae juu ya ardhi?
Wengine wanaweza kusema kwamba kauli katika Sura 2:36 haimaanishi mteremko halisi kutoka eneo la juu hadi la chini. Badala yake, inarejelea kushuka kwa cheo na heshima, kwamba Adamu na Hawa walishushwa cheo na ufahari. Hilo lingedokeza kwamba usemi unaorejelea dunia kuwa makao yao unaonyesha uhakika wa kwamba badala ya kufurahia anasa na fadhila za Paradiso ya kidunia, wenzi hao wa ndoa sasa wangelazimika kufanya kazi ili kupata chakula na mavazi yao wenyewe. Tatizo la ufafanuzi huu ni kwamba inapuuza ukweli kwamba amri ya kushuka haikuelekezwa kwa Adamu na Hawa tu, bali kwa wahusika wote waliohusika ambao ni pamoja na Shetani pia. Kama Yusuf Ali alivyosema:
Amri ya Mungu ni matokeo ya matendo ya mwanadamu. Kumbuka mabadiliko katika Kiarabu kutoka nambari ya umoja katika ii. 33, kwa uwili katika ii. 35, na wingi hapa [2:36], ambayo nimeonyesha kwa Kiingereza na "All you people." Kwa wazi Adamu ndiye aina ya wanadamu wote, na jinsia huenda pamoja katika mambo yote ya kiroho. Zaidi ya hayo, kufukuzwa kunatumika kwa Adamu, Hawa, na Shetani, na wingi wa Kiarabu inafaa kwa nambari yoyote kubwa kuliko mbili. (Ibid., uk. 26, fn. 53; msisitizo wa ujasiri, pigilia mstari na kauli ndani ya mabano yetu)
Shetani alikuwa tayari ameshushwa cheo katika heshima na ufahari, akawa amelaaniwa kwa kukataa kwake kumwabudu Adamu:
Na hakika tulikuumbeni, kisha tukakuumbeni, kisha tukawaambia Malaika: Msujudieni Adam. Basi wakasujudu isipokuwa Iblis. hakuwa miongoni mwa waliosujudu. Akasema: Ni nini kilikuzuia hata hukusujudu nilipokuamrisha? Akasema: Mimi ni bora kuliko yeye. Umeniumba kwa moto, na wewe ulimuumba kwa udongo. Akasema: Basi ondokeni katika (hali hii), kwani haikufai kufanya kiburi humo. Basi toka, hakika wewe ni miongoni mwa waliodhalilishwa. Akasema: Nipe muhula mpaka siku watakapo fufuliwa. Akasema: Hakika wewe ni miongoni mwa waliopewa muhula. Akasema: Kwa vile umenihuzunisha bila shaka nitawavizia katika Njia yako iliyonyooka. Kisha nitawajia mbele yao na nyuma yao, na kutoka mkono wao wa kulia na wa kushoto; na hutawakuta wengi wao wenye kushukuru. Akasema: Ondokeni katika (hali hii), mdharauliwa, na kufukuzwa; yeyote miongoni mwao atakayekufuata, hakika nitaijaza Jahannamu kwa nyinyi nyote. S. 7:11-18 Shakiri
Na (kumbuka) Mola wako Mlezi alipo waambia Malaika: Hakika! Ninamuumba mwanadamu kutokana na udongo wa mfinyanzi wa udongo mweusi uliogeuzwa, basi, nitakapomfanya na kumpulizia Roho Yangu, mwangukeni na kumsujudia. Basi Malaika wakasujudu wote pamoja isipokuwa Iblis. Alikataa kuwa miongoni mwa waliosujudu. Akasema: Ewe Iblisi! Una nini hata hukuwa miongoni mwa wanaosujudu? Akasema: Mimi si wa kumsujudia mwanaadamu uliyemuumba kwa udongo wa mfinyanzi wa udongo mweusi ulio badilika. Akasema: Basi toka hapa! umefukuzwa. Na hakika! laana itakuwa juu yako mpaka Siku ya Kiyama. Akasema: Mola wangu Mlezi! Nipe muhula mpaka siku watakapo fufuliwa. Akasema: Basi! Wewe ni miongoni mwa waliopewa muhula mpaka Siku ya wakati uliowekwa. Akasema: Mola wangu Mlezi! Kwa kuwa umenipoteza, basi nitawapamba katika ardhi njia ya upotovu, na nitawapoteza kila mmoja wao, isipo kuwa wale ambao ni waja wako watiifu. Akasema: Hii ni haki iliyo juu yangu. Na waja wangu wewe huna uwezo juu ya yeyote katika wao ila walio potovu wanaokufuata. kwa wote hao, kuzimu patakuwa mahali palipoahidiwa. ina milango saba, na kila lango lina sehemu yake. S. 15:28-44
Mola wako Mlezi alipo waambia Malaika; Hakika mimi nitamuumba mtu kutokana na udongo. Basi nitakapo mkamilisha na kumpulizia roho yangu, basi mwangukeni kumsujudia. Na Malaika wakasujudu wote, lakini si Ibilisi, alijivuna na alikuwa miongoni mwa makafiri. Akasema: Ewe Iblisi! Nini kilikuzuia kumsujudia niliyemuumba kwa mikono yangu miwili? Unajivuna au wewe ni miongoni mwa waliotukuka? Akasema: Mimi ni bora kuliko yeye; Umeniumba kwa moto, na yeye umemuumba kwa udongo. Akasema: Basi toka humo, kwani hakika wewe umefukuzwa. Na hakika laana yangu iko juu yako mpaka Siku ya Malipo. Akasema: Mola wangu Mlezi! basi nipe muhula hadi siku watakapo fufuliwa. Akasema: Hakika wewe ni miongoni mwa waliopewa muhula mpaka muda wa wakati ulio bainishwa. Akasema: Basi kwa uweza wako nitawahuisha maisha maovu, isipokuwa waja wako walio takaswa. Akasema: Hakika ni kweli, na hakika mimi nasema: Hakika nitaijaza Jahannamu kwa wewe na wote wanaokufuata katika wao. S. 38:71-85 Shakir
Kwa hivyo hii inaonyesha kuwa mteremko haukuwa katika cheo au nafasi pekee. Mteremko huo ulikuwa halisi, ukitupwa nje ya anga au eneo la juu zaidi (Bustani ya mbinguni) hadi iliyo chini zaidi (dunia chini).
Lakini hii inaleta ugumu zaidi. Vifungu vilivyotajwa hapo juu vinasema kuwa Mwenyezi Mungu alimfukuza Shetani kutoka peponi kwa kukataa kumwabudu Adam. Kisha aliingiaje katika ulimwengu wa Paradiso ili kuwajaribu Adamu na Hawa? Zaidi ya hayo, baada ya kumfukuza na kumshusha Shet'ani, Mwenyezi Mungu aliapa kumpa muhula mpaka Siku ya Kiyama, jambo ambalo linaonyesha kwamba hatapata adhabu tena mpaka Siku ya Hukumu. Basi Shetani angewezaje kufukuzwa kutoka katika Paradiso na kushushwa cheo mara ya pili? Je, Mwenyezi Mungu alilikataa neno lake?
Sita, dhambi ya Adamu iliathiri kwa uwazi vizazi vyote vijavyo vya wanadamu kwani katika 2:36 na 38 wingi (zaidi ya mbili) umetumika, kinyume na uwili. Hapa, tena, ni 2:38 ikijumuisha 37 pia kwa muktadha:
Kisha Adam akapokea maneno kutoka kwa Mola wake Mlezi, naye akamkubalia toba. Hakika! Yeye ni Mwenye kupokea toba, Mwenye kurehemu. Tukasema: Shukeni, WOTE, toka hapa; lakini kwa yakini unakujieni uwongofu kutoka kwangu. na watakao fuata uwongofu wangu haitakuwa khofu juu yao wala hawatahuzunika.
Tayari tuliona jinsi wingi katika 2:36 unavyojumuisha Shetani, lakini hapa katika 2:38 wingi hauwezi kuwa marejeleo ya Shetani kwa vile amesimama kuhukumiwa kuzimu na hatafuata mwongozo utakaotoka kwa Mwenyezi Mungu. Kwa hivyo, ni dhahiri kwamba wingi unaelekezwa kwa wanadamu wote, kwamba ubinadamu ulifukuzwa kwa sababu ya mkuu wao wa shirikisho, Adam, jambo lililorejelewa mahali pengine:
Mwenyezi Mungu alisema, ‘Nendeni, baadhi yenu watakuwa maadui wa wengine. Na nyinyi mna makazi katika ardhi na riziki ya muda. S. 7:24
Kama Ibn Kathir alivyosema kuhusu 2:38-39:
Mwenyezi Mungu anajulisha onyo lake kwa Adam, mkewe na Shetani, WANA WAO, pale alipowaamrisha kushuka Peponi. Anasema atatuma Mitume pamoja na Maandiko, dalili na dalili… (Tafsir Ibn Kathir, Sehemu ya 1, Surah Al-Fatiah Surah Al-Baqarah, ayat 1 hadi 141, Imefupishwa na Sheikh Nasib Ar-Rafa'i [Al-Firdous Ltd. , London: Toleo la Pili 1998], ukurasa wa 109-110; msisitizo mkuu ni wetu)
Hapa, pia, kuna maoni yake juu ya 7:24:
<Shusha chini>, aliambiwa Adam, Hawwa', Iblis na nyoka. Baadhi ya wanachuoni hawakumtaja nyoka, na Mwenyezi Mungu ndiye anayejua zaidi. (Chanzo)
Swali la wazi katika hatua hii ni: nyoka gani? Ni wapi Quran inamtaja nyoka kabisa katika muktadha huu? Katika ufahamu wa Kibiblia nyoka anarejelea Shetani, katika ufafanuzi hapo juu, wanaonekana kuwa viumbe tofauti. Maoni ya Ibn Kathir kuhusu nyoka pia yana matatizo kwani nyoka atakuwa anafanya nini katika bustani ya mbinguni? Hii inaonyesha kwamba Bustani ilikuwa duniani, ambayo inaleta matatizo mengine yote ambayo tayari yametajwa hapo juu. Lakini ukweli wenyewe kwamba Ibn Kathir anamtaja Ibilisi na nyoka, pamoja na Adamu na Hawa, unaonyesha kwamba maandishi hayo yanazungumza zaidi ya watu wawili.
Ni dhahiri kwamba wingi katika 2:38 na 7:24 inarejelea Adamu na uzao wake. Marehemu Muhammad Asad kimsingi anabishana kwa misingi hiyo hiyo kwa kusema kwamba hadithi ya Adamu na Hawa si chochote zaidi ya fumbo kuhusu ubinadamu wa pamoja. Aliandika kuhusu 7:24:
16 Sc., "kutoka katika hali hii ya baraka na kutokuwa na hatia". Kama ilivyo katika simulizi sambamba ya mfano huu wa Anguko katika 2:35-36, namna mbili ya anwani inabadilika katika hatua hii na kuwa wingi, hivyo kuunganisha kwa mara nyingine tena na aya ya 10 na mwanzo wa aya ya 11 ya surah hii, na kufanya. ni wazi kwamba hadithi ya Adamu na Hawa, kwa kweli, ni MFANO wa hatima ya mwanadamu. Katika hali yake ya awali ya kutokuwa na hatia mwanadamu hakujua kuwepo kwa uovu na, kwa hiyo, juu ya ulazima wa kila wakati wa kufanya uchaguzi kati ya uwezekano mwingi wa kitendo na tabia: kwa maneno mengine, aliishi, kama wanyama wengine wote, mwanga wa silika yake pekee. Hata hivyo, kwa vile kutokuwa na hatia hii ilikuwa ni sharti la kuwepo kwake tu na si fadhila, kuliyapa maisha yake ubora tuli na hivyo kumzuia asiendelee kukua kimaadili na kiakili. Ukuaji wa ufahamu wake-uliofananishwa na kitendo cha makusudi cha kutotii amri ya Mungu-ulibadilisha haya yote. Ilimbadilisha kutoka kuwa kiumbe cha silika na kuwa mtu kamili kama tunavyojua - mwanadamu mwenye uwezo wa kupambanua mema na mabaya na hivyo kuchagua njia yake ya maisha. Kwa maana hii ya kina, FUTIA ya Anguko haielezei tukio la kurudi nyuma bali, badala yake, hatua mpya ya ukuaji wa mwanadamu: ufunguzi wa milango kwa mazingatio ya maadili. Kwa kumkataza “kuukaribia mti huu”, Mungu alimwezesha mwanadamu kutenda vibaya-na, kwa hiyo, kutenda ipasavyo vilevile: na hivyo mwanadamu akajaaliwa kuwa na hiari hiyo ya kimaadili inayomtofautisha na viumbe wengine wote wenye hisia. - Kuhusu nafasi ya Shetani - au Ibilisi - kama mjaribu wa milele wa mwanadamu, ona maelezo ya 26 kwenye 2:34 na maelezo ya 31 kwenye 15:41. (Chanzo; pigia mstari na msisitizo mkuu ni wetu)
Kimsingi anasisitiza hili katika maoni yake kwenye 2:36:
30 Kwa sentensi hii, anwani inabadilika kutoka umbo la uwili linalozingatiwa hadi sasa hadi wingi: dalili zaidi kwamba maadili ya hadithi yanahusiana na jamii ya binadamu kwa ujumla… (Chanzo; piga mstari msisitizo wetu)
Hapa, pia, kuna maoni ya Y. Ali kwenye 2:36 ambayo tulikuwa tumeyataja hapo juu:
… Zingatia mpito katika Kiarabu kutoka nambari ya umoja katika ii. 33, kwa uwili katika ii. 35, na wingi hapa [2:36], ambayo nimeonyesha kwa Kiingereza na "All you people." Kwa wazi Adamu ndiye aina ya wanadamu wote, na jinsia huenda pamoja katika mambo yote ya kiroho. Zaidi ya hayo, kufukuzwa kunatumika kwa Adamu, Hawa, na Shetani, na wingi wa Kiarabu inafaa kwa nambari yoyote kubwa kuliko mbili. (Msisitizo wa ujasiri na mstari ni wetu)
Kurani kimsingi inakubaliana na Bibilia Takatifu kwamba Adamu alisababisha watoto wake wote kufukuzwa kwenye bustani. Sio sisi pekee tunaona hivyo; vyanzo vifuatavyo vya Kiislamu pia viliiona kwa namna hii hii:
Imepokewa kutoka kwa Abu Huraira na Hudhaifa kwamba Mtume wa Mwenyezi Mungu (rehema na amani zimshukie) amesema: Mwenyezi Mungu, Aliyebarikiwa na Aliyetukuka, atakusanya watu. Waumini wangesimama mpaka Pepo italetwa karibu nao. Wangemjia Adam na kusema: Ewe baba yetu, tufungulie Pepo. Angesema: Kilichokutoeni Peponi NI DHAMBI YA BABA YENU ADAMU. Sina uwezo wa kufanya hivyo; ... (Sahih Muslim, Kitabu 001, Nambari 0380)
Amesimulia Abu Huraira:
Mtume akasema, Adam na Musa waligombana wao kwa wao, Musa akamwambia Adam, Ewe Adam! Kisha Adam akamwambia: Ewe Musa, Mwenyezi Mungu amekufadhilisha kwa mazungumzo yake, na akakuandikia Taurati kwa mkono wake mwenyewe. miaka kabla ya kuumbwa kwangu?' Kwa hiyo Adamu alimchanganya Musa, Adamu akamchanganya Musa,” Mtume akaongeza, akirudia Kauli hiyo mara tatu. (Sahih Al-Bukhari, Juzuu ya 8, Kitabu cha 77, Namba 611)
Imepokewa kutoka kwa Abu Huraira kwamba Mjumbe wa Allah (s.a.w.w.) alisimulia juu ya Adam na Musa kuwa wanazozana mbele ya Mola wao Mlezi na Adam kupata ubora wa Musa kwa hoja. Musa akasema, Wewe ndiwe Adamu, ambaye Mungu alimuumba kwa mkono wake, ambaye alimpulizia roho yake, ambaye aliwafanya malaika wamsujudie, akamfanya akae katika bustani yake; basi, KWA DHAMBI YAKO, WANADAMU chini duniani." Adam akajibu, "Na wewe ni Musa uliyemteua Mwenyezi Mungu kufikisha ujumbe wake na kuhutubia, ambaye alimpa mbao zilizo elezwa kila kitu, na akakurubisha kuwa ni msiri. Ni muda gani kabla sijaumbwa ukaona kwamba Mwenyezi Mungu ameiandika Taurati?Musa akasema, “Miaka arobaini.” Adam akauliza: “Je, mmekuta ndani yake, ‘Na Adam akamuasi Mola wake Mlezi na akakosea?” Alipoambiwa ameifanya, akasema: “Je! mimi kwa kitendo alichoniandikia Mwenyezi Mungu nifanye miaka arobaini kabla hajaniumba?” Mtume wa Mwenyezi Mungu akasema: “Basi Adam akamshinda Musa kwa hoja.” Muslim akaipokea. (Mishkat Al-Masabih English Translation With Vidokezo vya Ufafanuzi na Dk. James Robson, Juzuu I [Sh. Muhammad Ahsraf Publishers, Booksellers & Exporters, Lahore-Pakistani, Reprint 1990], p. 23; msisitizo wa ujasiri na mtaji ni wetu)
Yahya akanihadithia kutoka kwa Malik kutoka kwa Abu'z-Zinad kutoka kwa al-Araj kutoka kwa Abu Hurayra kwamba Mtume wa Mwenyezi Mungu (Swalla Allaahu 'alayhi wa aalihi wa sallam) alisema: "Adam na Musa waligombana na Adam akamshinda Musa. Musa. akamkemea Adam: Wewe ndiwe Adam ULIYEWAPOTEZA WATU na ukawatoa Peponi. Adam akamwambia: Wewe ni Musa ambaye Mwenyezi Mungu alimpa ujuzi wa kila kitu, na akamteua juu ya watu kwa ujumbe wake. Akasema, Ndiyo. Akasema, “Je, mnanilaumu kwa jambo nililoandikiwa kabla sijaumbwa?” (Malik’s Muwatta, Kitabu cha 46, Namba 46.1.1).
Aya hii inataja heshima kubwa ambayo Mwenyezi Mungu alimpa Adam, na Mwenyezi Mungu akawakumbusha dhuria wa Adam juu ya jambo hili. Mwenyezi Mungu aliwaamrisha Malaika wamsujudie Adam, kama Ayah hii na Hadithi nyingi zinavyoshuhudia, kama vile Hadithi kuhusu uombezi tulioujadili. Kuna Hadiyth kuhusu dua ya Musa, "Ewe Mola wangu! Nionyeshe Adam ambaye alitutoa sisi na yeye mwenyewe kutoka Peponi." Musa alipokutana na Adam, akamwambia: "Je, wewe ni Adam ambaye Mwenyezi Mungu amekuumba pamoja naye." Mikono Yake Mwenyewe, ilipulizia uhai ndani yake na kuwaamuru Malaika wamsujudie?’’ Ibilisi alikuwa miongoni mwa walioamrishwa kumsujudia Adam, ingawa hakuwa Malaika. (Ibn Kathir kwenye surah 2:34; toleo la mtandaoni; msisitizo mkubwa na wa italiki ni wetu)
Masimulizi haya yanazidi kuwa magumu zaidi. Inalaumu dhambi ya Adam na kufukuzwa kwa baadae juu ya amri ya Mwenyezi Mungu iliyokwisha pangwa, kwamba Mwenyezi Mungu alikwisha weka tayari kwamba Adam ataanguka kutoka kwenye neema. Hapa tena kuna maelezo ya Ibn Kathir, wakati huu kuhusu 2:37:
Imesimuliwa na Sufian At-Thawri akimnukuu 'Abd al-'Aziz Ibn Rafi' kwamba kuna mtu alimsikia Mujahid akimnukuu Ubayd Ibn Umayr akisema kwamba Adam alisema: "Mola wangu, ni dhambi niliyoifanya ambayo niliandikiwa kabla ya kuumba. mimi au ni kitu nilichojiletea?" Mwenyezi Mungu akajibu: "Nimekuandikieni kabla sijakuumbeni." Adam akasema: Mola nisamehe kama ulivyo niandikia. Msimulizi akasema, kwa hiyo Aya <Kisha Adam akapokea maneno kutoka kwa Mola wake Mlezi, na Mola wake Mlezi akamkubalia toba.>. Imesimuliwa na al-‘Awfi, Said Ibn Jubayr, Said Ibn Ma‘bad na al-Hakim wakimnukuu Ibn ‘Abbas: Adam alimwambia Mwenyezi Mungu: “Je, hukuniumba kwa mikono Yako? Jibu lilikuwa ndiyo. Kisha akauliza: "Na umenipulizia roho yako?" Jibu tena lilikuwa ndiyo. Akaongeza: "Na wewe umenihukumu kufanya hivi?" Ndio jibu alilopokea. Akasema: Nikitubu utanirudisha Peponi? Mwenyezi Mungu akasema: Ndio. (Tafsir Ibn Kathir, Imefupishwa na Sheikh Muhammad Nasib Ar-Rafa’i, uk. 106; piga mstari msisitizo wetu)
Maana yake ni kwamba Mwenyezi Mungu alikwisha amua kwamba Adam ataishia duniani kwa kufanya dhambi dhidi ya amri ya Mwenyezi Mungu, na hivyo kulazimika kufukuzwa Peponi!
Shalom,
Dr. Max Shimba for Max Shimba Ministries
No comments:
Post a Comment