Mariamu, Dada yake Haruni na Binti ya Amramu
Katika Sura kadhaa, Kurani inamchanganya Mariamu mama yake Isa [Miriam kwa Kiebrania] na Miriam dada yake Harun na Musa, na binti Amram ambao waliishi takriban miaka 1400 kabla yake.
Hatimaye akamleta (mtoto) kwa watu wake akiwa amembeba, wakasema: Ewe Maryamu! Hakika umeleta jambo la ajabu! Ewe dada yake Harun, baba yako hakuwa mtu mbaya. wala mama yako ni mwanamke mwasherati!
-- Sura 19:27-28
Na Mariamu binti wa Imran...
-- Sura 66:12
Ninafahamu kile ambacho Waislamu wanadai kuwa suluhisho la tatizo hili. Yusuf Ali kwa mfano anaandika katika tanbihi yake ya chini 2481 akielezea juu ya aya hiyo hapo juu: “Haruni nduguye Musa alikuwa wa kwanza katika mstari wa ukuhani wa Kiisraeli. Mariamu na binamu yake Elisabeti (mama yake Yahya) walitoka katika familia ya kikuhani, na walikuwa; kwa hiyo, ‘dada za Haruni’ au binti Imrani (ambaye alikuwa baba yake Haruni).”
Hii ni mawazo na madai potofu. Haruni pekee ndiye alifanyika Kuhani wa Bwana na kwa hakika Kuhani Mkuu wa kwanza. Na wazao wa Haruni pekee ndio walikuja kuwa makuhani. Wala Musa au dada yao Miriamu hawakuwa katika "nasaba ya kikuhani." Amramu hakika si kuhani. Ikiwa ukoo wa Mariamu wa kuwa sehemu ya familia ya kikuhani ungesisitizwa basi ni lazima aitwe binti ya Haruni, kwa kuwa makuhani wote wa Israeli ni wazao wa Haruni, ilhali kaka yake na dada yake hawahesabiki kati ya ukoo wa ukuhani.
Ninakubali kwamba "baba", "binti" na "dada" wanaweza kutumika wakati mwingine kwa ulegevu ili kuonyesha tu "uhusiano wa jumla wa familia." Kwa hiyo inabidi tusome kwa makini kila dondoo ili kuona maana yake. Na Qur'ani inaweka wazi kwamba maana finyu, ya kimwili ya binti na (hivyo) dada inakusudiwa katika suala hili kama nitakavyoonyesha hapa chini. Hata kama hakukuwa na wasiwasi wowote kuhusu suala la "kikuhani" tu uhusiano mpana wa kifamilia kama huo ndio uliokuwa unatazamiwa, kwa nini Qur'an haisemi "binti wa Haruni" ambaye ni babu yake mashuhuri zaidi? Ingawa neno "dada" linaweza kutumika kwa maana pana zaidi kuliko dada katika familia moja ya karibu, je, sio matumizi hata katika Uislamu kwamba "ndugu na dada" wanaishi takriban kiwango sawa cha kizazi (kama binamu) wakati "baba na binti" inaashiria tofauti ya kizazi kati ya watu hao wawili ikilinganishwa? Kwa nini wake za Muhammad hawaitwi “dada za waumini” bali “mama za waumini”? [Waumini wa leo! - Kwa hakika Aisha hakuitwa mama wa Uthman, Umar, Abu Bakr na waumini wengine wa zama za uhai wa Muhammad.] Kwa sababu gani muite dada yake Harun mashuhuri (akiwa na umri wa miaka 1400 kuliko Maryamu) bali binti wa `Imran Biblia: Amramu) ambaye hatujui lolote juu yake mbali na ukweli kwamba jina lake limetajwa katika meza za nasaba katika Kutoka 6 na 1 Mambo ya Nyakati 23? Hii ni wazi kabisa kama Miriam wawili walikuwa kweli wamechanganyikiwa. Lakini majaribio ya kuoanisha hayaonekani kuwa ya kimantiki sana.
Hoja zilizo hapo juu ni baadhi tu ya "maswali madogo". Tatizo kubwa ni kwamba Qur'an kwa uwazi haiongelei uhusiano mpana wa kiukoo kama tunavyoona katika aya ifuatayo.
Tazama! Mke wa Imran akasema: Ewe Mola wangu Mlezi! Mimi najitolea Kwako kilichomo tumboni mwangu kwa ajili ya utumishi Wako... Alipozaliwa alisema: Mola wangu Mlezi! Tazama! Nimejifungua mtoto wa kike!" ... "... Nimempa jina Mary..."
-- Sura 3:35-36
Waislamu kwa kawaida huwa makini sana kuhusu mwanamke ni mke wa nani na kwa hakika hairuhusiwi kwamba mtu yeyote tu anaweza kujamiiana na mwanamke kwa sababu tu yeye ni "ndugu yake pana zaidi." Ikiwa Maryamu ni mtoto wa kike aliyetoka tumboni mwa mke wa `Imran, basi yeye ni binti wa Imran moja kwa moja na hakuna shaka kwamba nadharia ya "ukoo wa mbali" inapingwa na Qur'ani yenyewe.
Yusuf Ali katika tanbihi yake ya chini ya 375 hadi Sura 3:35 anaenda mbali zaidi kuzua (?) Imran ya pili kwa kudai kwamba “kwa hadithi, mama yake Mariamu aliitwa Hana ... na baba yake aliitwa Imran,” kwa utaratibu. kwa namna fulani kuiokoa Qur'ani kutokana na mgongano huu. Lakini mapokeo yale yale yanayomwita mamake Mariamu Hanna pia yanatoa jina la mume wake kuwa ni Joachim. Kwa nini Yusuf Ali akubali sehemu moja ya mapokeo haya (k.m. katika Proto-Evangelion ya James Mdogo) na kukataa nyingine? Yusuf Ali haitoi rejea yoyote kwa "hadithi" hii anayoirejelea. Mpaka nione rejea yoyote kwa hilo, hakuna sababu ya kukubali nadharia hii. Kwa ufahamu wangu wa sasa, hakuna hadithi kama hiyo iliyomtangulia Muhammad. Baadhi ya wafafanuzi wa Kiislamu wanaweza kuwa waliunda jambo fulani baadaye kuelezea tatizo hili hili, lakini nadharia ya marehemu kama hii/ "mapokeo" si ya kuaminika sana.
Na swali la mwisho: Je, kuna mfano mwingine wowote katika Qur'an ambapo mtu mara kwa mara anaitwa binti [mtoto] au dada [kaka] wa watu ambao ni jamaa wakubwa zaidi? Hata kama kungekuwa na jina moja katika ukoo lililokuwa na nguvu sana hivi kwamba kila mtu anaitwa katika uhusiano wake na mtu huyo mmoja, ni jambo lisilowezekana maradufu kwamba mtu yeyote angeitwa jina la jamaa wawili wa mbali badala ya "baba" na " kaka", na kamwe asitajwe kuhusiana na majina ya wazazi wake halisi au ndugu zake. Ikiwa hii ndiyo mara moja tu basi maelezo ya Waislamu yanakuwa magumu zaidi kwani maelezo ya dharura, yaani, maelezo ambayo hayana lengo lingine isipokuwa kuelezea tatizo hili moja lakini hayatumiki popote pengine si ya kuaminika sana. Inaonekana kama hoja ya uwongo katika kesi hii. Na ukweli kwamba Harun ni mtoto wa Imran na huu ni uhusiano wa moja kwa moja na sahihi wa ukoo, pia unaonyesha kwamba wengine wote wanafahamika kama binti na dada katika maana ya kawaida ya kila siku.
Thomas Patrick Hughes katika kitabu chake cha "Kamusi ya Uislamu", ukurasa wa 328, anaandika juu ya suala hili kwamba "hakika ni sababu ya mkanganyiko fulani kwa wafasiri. Al-Baidawi anasema aliitwa `dada yake Haruni' kwa sababu alikuwa wa kabila la Walawi. ; lakini Husein anasema kwamba Harun aliyetajwa katika aya si mtu sawa na kaka yake Musa.
Kama kawaida, maelezo yanayokinzana ni ushahidi kwamba kweli kuna tatizo na hakuna suluhisho la wazi na la kuridhisha linalopatikana.
Kumbuka: Musa na Harun wanaitwa "Musa ibn `Imran" na "Harun ibn `Imran" katika Hadithi, sawa na vile Mariamu anavyoitwa "Maryam ibnat `Imran" katika Sura 66:12.
Shalom
Dk Max Shimba kwa Max Shimba Ministries
No comments:
Post a Comment